Κυριακή 3 Οκτωβρίου 2010

Υπό εξαφάνιση ένα στα πέντε φυτά

Υπό εξαφάνιση το 20% των φυτών του πλανήτη

Ενα στα πέντε είδη φυτών ανά τη Γη κινδυνεύει με εξαφάνιση, σύμφωνα με τα ευρήματα έρευνας που δημοσιεύτηκε χθες. Από πρώτη άποψη, το 20%, που αντιπροσωπεύει αυτή η αναλογία, ίσως φαντάζει καλύτερο από τις προηγούμενες επίσημες εκτιμήσεις που ανέφεραν πως σχεδόν τα 3/4 των ειδών κινδυνεύουν με εξαφάνιση. Η έρευνα, που δημοσιοποιήθηκε χθες από τη Διεθνή Ενωση για την Προστασία της Φύσης (IUCN), τους Βασιλικούς Βοτανικούς Κήπους του Κιου και το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας της Μεγάλης Βρετανίας, είναι η πλέον διευρυμένη και ενδελεχής μέχρι σήμερα. Οι ερευνητές, στο πλαίσιο της έρευνας, εξέτασαν περίπου 4.000 είδη φυτών και κατέληξαν ότι το 22% θα πρέπει να καταχωριστεί ως "απειλούμενο" - όπως ακριβώς συμβαίνει και με τα είδη του ζωικού βασιλείου.Συνολικά τα υπάρχοντα είδη φυτών σε όλο τον κόσμο υπολογίζονται σε 380.000 και πολλά από αυτά είναι θύματα των αλλαγών του οικοσυστήματος - και κυρίως της αποψίλωσης των δασών προς όφελος της ανάπτυξης της αγροκαλλιέργειας.

Τροπικά δάσηΣε πολύ μεγάλο κίνδυνο διαπιστώθηκε ότι βρίσκονται τα είδη στα τροπικά παρθένα δάση. Η έρευνα, γνωστή ως "κόκκινη λίστα" για τα απειλούμενα φυτά, δημοσιοποιήθηκε έναν μήνα πριν από την έναρξη της Διεθνούς Διάσκεψης του ΟΗΕ για τη Βιοποικιλότητα, η οποία θα πραγματοποιηθεί στην Ιαπωνία με κυρίαρχο ζήτημα το γεγονός ότι οι στόχοι για την προστασία των ειδών συνεχίζουν να μένουν ανεκπλήρωτοι. "Δεν μπορούμε να καθόμαστε και να παρακολουθούμε τα είδη των φυτών να εξαφανίζονται - τα φυτά είναι η βάση όλης της ζωής στη Γη, καθώς παρέχουν καθαρό αέρα, νερό, τροφή και καύσιμα", δηλώνει ο διευθυντής του Κιου, καθηγητής Στίβεν Χόπερ.
Υπό εξαφάνιση ένα στα πέντε φυτά
Η μελέτη, σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο, τον «Guardian» και το «Nature», έγινε υπό τον συντονισμό ερευνητών των Βασιλικών Βοτανικών Κήπων Κιου του Λονδίνου, με επικεφαλής τον καθηγητή Στέφεν Χόπερ, με τη συνεργασία επιστημόνων του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας του Λονδίνου, του Βοτανικού Κήπου του Μισούρι των ΗΠΑ και της Διεθνούς Ένωσης για την Προστασία της Φύσης (IUCN), η οποία καταρτίζει τον σχετικό επίσημο παγκόσμιο "κόκκινο" κατάλογο με τα απειλούμενα είδη.
Αν και η νέα εκτίμηση εγείρει ανησυχίες, είναι πολύ πιο αισιόδοξη από μια προηγούμενη μελέτη που είχε εκτιμήσει ότι πολύ περισσότερα, σχεδόν τρία στα τέσσερα φυτά (ποσοστό 70%), κινδυνεύουν.
Η προηγούμενη περισσότερο απαισιόδοξη εκτίμηση είχε βασιστεί, κυρίως, στη μελέτη ειδών φυτών που ήδη θεωρούνταν ότι απειλούνταν, ενώ η νέα μελέτη έχει πιο ευρεία οπτική γωνία. Πάντως το ποσοστό δεν αποκλείεται να είναι μεγαλύτερο από 22%, καθώς αρκετά νέα είδη φυτών που ανακαλύπτονται κάθε χρόνο, αμέσως ταξινομούνται στην κατηγορία των απειλούμενων.
Η νέα εκτίμηση θα παρουσιαστεί στη σύνοδο των ηγετών του πλανήτη στη Ναγκόγια της Ιαπωνίας, τον Οκτώβριο (18 έως 29), οι οποίοι, στο πλαίσιο της σχετικής διεθνούς συμφωνίας του ΟΗΕ, θα συζητήσουν την παγκόσμια κρίση βιοποικιλότητας και πώς θα μπορούσε να τεθεί υπό έλεγχο μέχρι το 2020.
Οι επιστήμονες επέλεξαν τυχαία 7.000 είδη φυτών από όλες τις μείζονες φυτικές ομάδες, ως αντιπροσωπευτικό δείγμα για την κατάσταση των συνολικά 380.000 έως 400.000 ειδών φυτών που είναι γνωστά μέχρι σήμερα.
Από αυτά, διαπιστώθηκε ότι για τα περίπου 3.000 (ποσοστό 33%) δεν υπάρχουν επαρκείς πληροφορίες, ώστε να γίνει αξιόπιστη αξιολόγηση για την κατάστασή τους διεθνώς, ενώ για τα υπόλοιπα 4.000 κατέστη εφικτό να γίνει αυτή η εκτίμηση, λαμβάνοντας υπόψη ένα συνδυασμό επιμέρους εκτιμήσεων (για τον απόλυτο αριθμό των άγριων φυτών, το ρυθμό μείωσής τους, τη συνολική επιφάνεια του εδάφους που πιστεύεται ότι καλύπτουν κ.α.).
Τα 4.000 από αυτά τα φυτά, το 4% θεωρείται ότι απειλείται σε κρίσιμο βαθμό, το 7% ότι απειλείται και το 11% ότι είναι ευάλωτα, συνεπώς συνολικά το 22% των φυτών βρίσκεται υπό μεγαλύτερη ή μικρότερη απειλή. Το 63% δεν κινδυνεύει, ενώ για το υπόλοιπο 5% τα στοιχεία κρίθηκαν ανεπαρκή.
Το ποσοστό των απειλούμενων φυτών είναι ανάλογο με αυτό των απειλούμενων θηλαστικών στην "κόκκινη λίστα" της IUCN, χειρότερο από το ποσοστό των απειλούμενων πουλιών (κάτω του 10%) και καλύτερο από εκείνο των αμφίβιων (άνω του 25% απειλούνται) ή των κοραλλιών.
Περίπου τα δύο τρίτα των απειλούμενων φυτών βρίσκονται στα τροπικά βροχοδάση, ενώ τα γυμνόσπερμα φυτά (μια κατηγορία που περιλαμβάνει τα κωνοφόρα) είναι αυτά που βρίσκονται στην χειρότερη θέση. Σε σχέση με τα τουλάχιστον 380.000 είδη φυτών, έχουν βρεθεί 5.490 είδη θηλαστικών, 10.027 είδη πουλιών και 6.285 είδη αμφίβιων.
Τα φυτά αποτελούν την αθόρυβη και συχνά υποτιμούμενη βάση της ζωής πάνω στη Γη. Η μεγαλύτερη απειλή για τα φυτά είναι ο άνθρωπος (σε ποσοστό 81%), λόγω της εντατικής γεωργίας, της κτηνοτροφίας, της αποψίλωσης των δασών, της οικοδόμησης κ.α. "Πρέπει να θέσουμε υπό αμφισβήτηση την κυρίαρχη ιδέα, ότι τα φυτά υπάρχουν για να τα εκμεταλλευόμαστε.
Είναι ανάγκη να προχωρήσουμε σε ένα σύστημα όπου φροντίζουμε τα φυτά πολύ πιο προσεκτικά και λαμβάνουμε μέτρα διατήρησής τους", δήλωσε ο επιστήμων Νικ Λουγκάντα των Κήπων Κιου, εκ των υπευθύνων για τη νέα έρευνα.
Μια ξεχωριστή μελέτη από αυστραλιανούς επιστήμονες (Νταϊάνα Φίσερ και Σίμον Μπλόμπεργκ) του πανεπιστημίου του Κουίνσλαντ, η οποία δημοσιεύτηκε στο περιοδικό βιολογίας «Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences» της Βασιλικής Εταιρίας Επιστημών της Βρετανίας, κάνει την αισιόδοξη εκτίμηση ότι λιγότερα είδη θηλαστικών απειλούνται απ’ ό,τι πιστευόταν μέχρι τώρα.
Οπως αναφέρει, είδη που κάποτε θεωρούνταν εξαφανισμένα, συχνά ανακαλύπτονται ξανά.
Εφημερίδα ΕΘΝΟΣ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου