Το Σάββατο στη Μηλιά Γρεβενών θα γιορτάσουν μια διεθνή διάκριση: την απονομή του βραβείου Γκίνες για τους μεγαλύτερους χαυλιόδοντες που έχουν βρεθεί ποτέ στον κόσμο.Η συστηματική παλαιοντολογική έρευνα στην περιοχή των Γρεβενών άρχισε το 1990 από το Τμήμα Γεωλογίας του ΑΠΘ. Τα ευρήματα έχουν προκαλέσει το διεθνές επιστημονικό ενδιαφέρον. Είναι μήκους 5,02 μ. και ανήκουν σε μαστόδοντο που έζησε στην περιοχή πριν από 3 εκατομμύρια χρόνια. Το εύρημα ήρθε στο φως το 2007 από ομάδα του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, με επικεφαλής την αναπληρώτρια καθηγήτρια Γεωλογίας, Ευαγγελία Τσουκαλά. Το νέο ρεκόρ ανατρέπει το προηγούμενο, με χαυλιόδοντες μήκους 4,39 μ. που έχει καταγραφεί το 1997, στην ίδια περιοχή, από την ανασκαφική ομάδα του ΑΠΘ.
Το τεράστιο σε μέγεθος εύρημα του 2007 προκάλεσε το ενδιαφέρον της διεθνούς επιστημονικής κοινότητας, κι αυτό δημιούργησε την ανάγκη να γίνει πραγματικότητα το πολυπόθητο Κέντρο Παλαιοντολογίας Γρεβενών. Θα στεγάσει τους χαυλιόδοντες, αλλά και πολλά ακόμη παλαιοντολογικά ευρήματα, που ήρθαν στο φως και μαρτυρούν την πλούσια πανίδα της περιοχής, πριν από εκατομμύρια χρόνια.
Ισως φαίνεται αυτονόητο, αλλά επί χρόνια δεν ήταν. Οι ανασκαφές στη Μηλιά άρχισαν πριν από 17 χρόνια. Ολοένα και περισσότερα ευρήματα, ηλικίας εκατομμυρίων ετών, έρχονταν στο φως. Αλλά όσο σημαντικά και παγκοσμίου ενδιαφέροντος είναι τα ευρήματα τόσο ισχνή και πενιχρή είναι η χρηματοδότηση των ανασκαφών. Δεν χρηματοδοτούνται από κάποιο υπουργείο, αλλά από τις περιορισμένες οικονομικές δυνατότητες της Νομαρχίας Γρεβενών και του Δημοτικού Διαμερίσματος Μηλιάς. Ελλείψει χρημάτων, το προσωπικό αποτελείται από φοιτητές, που φυσικά δεν πληρώνονται, και τους οποίους φιλοξενεί ο Δήμος Ηρακλεωτών Γρεβενών. Το ενδιαφέρον, που δεν έδειξε το ελληνικό κράτος, ήρθε από την Ολλανδία, τη Γαλλία, τις ΗΠΑ, το βιβλίο Γκίνες, το Ασοσιέιτεντ Πρες και το BBC. Ο επιστημονικός συνεργάτης στα Μουσεία Φυσικής Ιστορίας του Ρότερνταμ και της Οβερνιέ Γαλλίας, Ντικ Μολ, και ο Βίλρι Βαν Λόκχεμ, που εξειδικεύεται στα αιλουροειδή, πήραν μέρος στις ανασκαφές του 2007.
Το διεθνές ενδιαφέρον, έφερε το Κέντρο Παλαιοντολογίας. Το έργο, προϋπολογισμού 5.350.000 εκατ. ευρώ, έχει ενταχθεί στο Δ' ΚΠΣ, ενώ το υπουργείο Πολιτισμού έχει δώσει 5 εκατ. ευρώ, για το σκοπό αυτό, στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας. Αναμένεται να είναι έτοιμο το αργότερο σε 5 χρόνια. Εχει ήδη ολοκληρωθεί η μελέτη τεκμηρίωσης, την οποία έκανε το Μουσείο Γουλανδρή μέσω του Εθνικού Κέντρου Βιοτόπων - Υγροτόπων (ΕΚΒΥ).
Το Κέντρο Παλαιοντολογίας θα βρίσκεται έξω από τη Μηλιά Γρεβενών. Οι επισκέπτες θα μπορούν να δουν πιστές αναπαραστάσεις σε φυσικό μέγεθος όλων των προϊστορικών ζώων που ζούσαν στην περιοχή, εικονική ξενάγηση, εργαστήρια συντήρησης απολιθωμάτων και παραγωγής εκμαγείων, αίθουσα εκδηλώσεων και ξενώνα για τη φιλοξενία ερευνητών και σπουδαστών. Η συστηματική παλαιοντολογική έρευνα στην περιοχή των Γρεβενών άρχισε το 1990 από το Τμήμα Γεωλογίας του ΑΠΘ. Μετά την ολοκλήρωση των ανασκαφών στη θέση Αμπέλια της πόλης των Γρεβενών, με την αποκάλυψη τμήματος σκελετού του γιγαντιαίου ελέφαντα «Elephas antiquus», ηλικίας 200.000 ετών, η Ευαγγελία Τσουκαλά και η ομάδα της συνέχισαν τις έρευνες στη Μηλιά, 15 χλμ. βορειοανατολικά των Γρεβενών. Είχαν πληροφορίες ότι το 1986 ένας κάτοικος της περιοχής, ο Θανάσης Δεληβός, είχε βρει απολιθώματα στη Μηλιά. Το 1997, το μέλος της ομάδας Βασίλης Μακρίδης εντόπισε το πρώτο ζευγάρι χαυλιόδοντων ενός γιγαντιαίου, γένους αρσενικού, μαστόδοντου «Mammut borsoni», βάρους πάνω από 6 τόνους και ύψους περίπου 3,5 μέτρων. Το μήκος του μεγαλύτερου χαυλιόδοντα είναι 4,39 μέτρα. Οι χαυλιόδοντες, μαζί πλήθος απολιθωμάτων μαστόδοντων και άλλων ζώων (ρινόκερων, ιππαρίων, μαχαιρόδοντων, ταπίρων κ.λπ.), στεγάζονται στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Μηλιάς, το οποίο μέχρι σήμερα έχει καταγράψει πάνω από 8.000 επισκέπτες. «Μόνο στο τελευταίο εξάμηνο, το επισκέφτηκαν 4.000 άνθρωποι», τονίζει η Ε. Τσουκαλά.
Το 2007, μέσα σε ένα αμμορυχείο, στην ίδια περιοχή της Μηλιάς, ανακαλύφθηκε δεύτερο ζευγάρι χαυλιόδοντων του ίδιου είδους, με μεγαλύτερο ακόμα μήκος: 5,02 μέτρα. Βρέθηκαν ακόμη η κάτω γνάθος του ζώου, από τις πληρέστερες του είδους στην Ευρώπη, και μεγάλο μέρος του σκελετού του. Από τα ευρήματα, το ύψος του ζώου υπολογίζεται στα 3,5 μέτρα, μέχρι τον ώμο, και το βάρος του σε 6 τόνους. Πρόκειται για ένα αρσενικό ζώο, η βιολογική ηλικία του οποίου, όπως προκύπτει από τα δόντια της γνάθου, υπολογίζεται μεταξύ 25 και 30 χρόνων.
Οι μεγαλύτεροι χαυλιόδοντες στον κόσμο βρέθηκαν στο νομό Γρεβενών και καταχωρήθηκαν επισήμως στο βιβλίο Γκίνες, σε ειδική εκδήλωση, που πραγματοποιήθηκε σήμερα στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας της Μηλιάς του δήμου Ηρακλεωτών.
Η Guinness World Records βράβευσε τη νομαρχιακή αυτοδιοίκηση Γρεβενών και το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας, όπου φυλάσσονται τα παλαιοντολογικά ευρήματα, τα οποία είδαν το φως τα τελευταία χρόνια από τις ανασκαφές του Τμήματος Γεωλογίας του ΑΠΘ.
Οι χαυλιόδοντες, που βρέθηκαν, ανήκουν σε προβοσκιδωτό (μαστόδοντα- Mammut borsoni) 3.000.000 ετών και είναι οι μεγαλύτεροι παγκοσμίως, καθώς έχουν μήκος 5,02 μ. Το βραβείο παρέδωσε στο νομάρχη Γρεβενών, Δημοσθένη Κουπτσίδη, η εκπρόσωπος της Guinness World Records στην Ελλάδα, Τζένη Καραμποίκη, η οποία τόνισε πως τα Γρεβενά καταγράφονται για δεύτερη φορά στο Ρεκόρ Γκίνες, το 1997 όταν βρέθηκαν χαυλιόδοντες προβοσκιδωτού μήκους 4,39 μέτρων και σήμερα για τους χαυλιόδοντες μήκους 5,02 μέτρων.
Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης απονεμήθηκαν έπαινοι για την αφιλοκερδή συμμετοχή τους στις παλαιοντολογικές ανασκαφές, που είχαν αποτέλεσμα την προστασία και την ανάδειξη των απολιθωμάτων, στα μέλη της ομάδας του Α.Π.Θ. και στην αναπληρώτρια καθηγήτρια Ευαγγελία Τσουκαλά, από τον Κοσμήτορα του Α.Π.Θ. Ι. Παπαδογιάννη. Από την πλευρά της η κ. Τσουκαλά, επικεφαλής των ερευνών του 
Τμήματος Γεωλογίας του ΑΠΘ, έκανε μια αναδρομή στο ιστορικό των ανασκαφών στην Μηλιά και στα ευρήματα, που, όπως τόνισε, θα πρέπει να στεγαστούν στο Κέντρο Παλαιοντολογίας, το οποίο προωθεί η νομαρχιακή αυτοδιοίκηση Γρεβενών.
Στην ομιλία του ο νομάρχης, Δημοσθένης Κουπτσίδης, αναφέρθηκε στη δημιουργία ενός σύγχρονου πολυδύναμου Κέντρου Παλαιοντολογίας στο δημοτικό διαμέρισμα Μηλιάς του δήμου Ηρακλεωτών σε έκταση, που βρίσκεται δίπλα από το χώρο των ανασκαφών .
Όπως είπε, έχουν ήδη υπογραφεί οι προγραμματικές συμβάσεις του έργου της σύνταξης των μελετών, οι οποίες βρίσκονται στο στάδιο της ολοκλήρωσης τους. Σύμφωνα με τους μελετητές, το Κέντρο Παλαιοντολογίας θα καλύπτει δύο βασικούς τομείς δραστηριοτήτων: της επιστημονικής έρευνας σε θέματα παλαιοντολογίας και της έκθεσης των ευρημάτων για εκπαιδευτικούς σκοπούς. Το Κέντρο Παλαιοντολογίας θα περιλαμβάνει χώρους έρευνας, εργαστήρια συντήρησης, αίθουσα πολλαπλών χρήσεων, βιβλιοθήκη, χώρο εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων, ξενώνα αφιλοξενίας φοιτητών και ειδικών επιστημόνων, πωλητήριο, αναψυκτήριο, γραφεία και αποθηκευτικούς χώρους.
Η αρχική και βασική εκτίμηση των κτιριακών εγκαταστάσεων του Παλαιοντολογικού Κέντρου είναι 1.500-2000 μ2. Σε ότι αφορά τη συστηματική παλαιοντολογική έρευνα στην περιοχή των Γρεβενών αυτή άρχισε το 1990. Μετά την ολοκλήρωση των ανασκαφών στη θέση Αμπέλια της πόλης των Γρεβενών, με την αποκάλυψη τμήματος σκελετού του γιγαντιαίου ελέφαντα Elephas antiquus 200.000 ετών, η ομάδα του Τμήματος Γεωλογίας του Α.Π.Θ., συνέχισε τις έρευνες στη Μηλιά.
Το 1997, το μέλος της ομάδας Βασίλης Μακρίδης εντόπισε το πρώτο ζευγάρι χαυλιοδόντων ενός γιγαντιαίου, γένους αρσενικού, μαστόδοντα Mammut borsoni (Hays 1834), βάρους πάνω από 6 τόννους και ύψους περίπου 3,5 μέτρα. Το μήκος του μεγαλύτερου χαυλιόδοντα είναι 4.39 μέτρα.
Οι χαυλιόδοντες, μαζί πλήθος απολιθωμάτων μαστόδοντων και άλλων ζώων (ρινόκερων, ιππαρίων, μαχαιροδόντων, ταπίρων κ.λπ.), στεγάζονται στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Μηλιάς, το οποίο μέχρι σήμερα έχει καταγράψει πάνω από 8.000 επισκέπτες.
Το 2007, μέσα στο αμμορυχείο των αδελφών Πασαγιάννη, στην ίδια περιοχή της Μηλιάς, ανακαλύφθηκε δεύτερο ζευγάρι χαυλιοδόντων του ίδιου είδους του μαστόδοντα των 3 εκατ. ετών με μεγαλύτερο ακόμα μήκος, 5,02 μέτρα. Η ανασκαφή πραγματοποιήθηκε από την ομάδα ανασκαφών του ΑΠΘ με επικεφαλής την κα Τσουκαλά, σε συνεργασία με τον Ολλανδό Dick Mol συνεργάτη του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας του Ρότερνταμ.
(Πληροφορίες από το ΑΠΕ-ΜΠΕ)
Στο βιβλίο των Ρεκόρ Γκίνες καταχωρούνται οι μεγαλύτεροι παγκοσμίως χαυλιόδοντες στον κόσμο, μήκους 5,02 μ., από μαστόδοντα 3 εκατομμυρίων ετών, που ανασκάφθηκε το 2007 από ομάδα του Α.Π.Θ., με επικεφαλής την Αν. Καθηγήτρια του Τμήματος Γεωλογίας του Α.Π.Θ., Ευαγγελία Τσουκαλά. Το νέο ρεκόρ ανατρέπει το προηγούμενο μήκους 4.39 μέτρα που έχει καταγραφεί το 1997, στην ίδια περιοχή, από την ανασκαφική ομάδα του Α.Π.Θ.
Το Βραβείο Γκίνες θα δοθεί κατά τη διάρκεια ειδικής εκδήλωσης που θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο 5 Σεπτεμβρίου 2009 και ώρα 13.00, στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας, στο Δ.Δ. Μηλιάς, του Δήμου Ηρακλεωτών, του νομού Γρεβενών.
Το ρεκόρ Γκίνες αποδίδεται στη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Γρεβενών - Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Μηλιάς όπου φυλάσσονται τα ευρήματα.
Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης θα τιμηθούν για την αφιλοκερδή συμμετοχή τους στις παλαιοντολογικές ανασκαφές που είχαν αποτέλεσμα την προστασία και την ανάδειξη των απολιθωμάτων, τα μέλη της ομάδας του Α.Π.Θ. και η Αν. Καθηγήτρια Ευαγγελία Τσουκαλά, από τον Πρύτανη του Α.Π.Θ., Καθηγητή Αναστάσιο Μάνθο και το Νομάρχη Γρεβενών Δημοσθένη Κουπτσίδη.
Να σημειωθεί ότι η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Γρεβενών επιχορηγεί τις δαπάνες των ανασκαφών. Σημαντική είναι και η συνδρομή του Δήμου Ηρακλεωτών, στον οποίο ανήκει διοικητικά το Δ.Δ. της Μηλιάς.
Σύμφωνα με την Αν. Καθηγήτρια του Α.Π.Θ., Ευαγγελία Τσουκαλά «το επιστημονικό και εκπαιδευτικό ενδιαφέρον καθώς και ο κοινωνικός αντίκτυπος επιβάλλουν την άμεση δημιουργία ενός Κέντρου Παλαιοντολογίας που θα στεγάσει τα μοναδικά αυτά ευρήματα, σύμφωνα και με την τελευταία σημαντική καταγραφή τους στο Βιβλίο των Ρεκόρ Γκίνες».
Σύντομο ιστορικό της ανασκαφής.
Η συστηματική παλαιοντολογική έρευνα στην περιοχή των Γρεβενών άρχισε το 1990 από το Τμήμα Γεωλογίας του Α.Π.Θ.
Μετά την ολοκλήρωση των ανασκαφών στη θέση Αμπέλια της πόλης των Γρεβενών, με την αποκάλυψη τμήματος σκελετού του γιγαντιαίου ελέφαντα Elephas antiquus 200.000 ετών, η ομάδα με επικεφαλής την Αν. Καθηγήτρια του Τμήματος Γεωλογίας του Α.Π.Θ., Ευαγγελία Τσουκαλά, συνέχισε τις έρευνες στη Μηλιά, 15 χλμ. βορειοανατολικά των Γρεβενών.
Οι πληροφορίες που αξιοποιήθηκαν αναφέρονταν, από το 1986, σε απολιθώματα που βρήκε ο κάτοικος της περιοχής Θανάσης Δεληβός στη Μηλιά. Το 1997, το μέλος της ομάδας Βασίλης Μακρίδης εντόπισε το πρώτο ζευγάρι χαυλιοδόντων ενός γιγαντιαίου, γένους αρσενικού, μαστόδοντα Mammut borsoni (Hays 1834), βάρους πάνω από 6 τόννους και ύψους περίπου 3,5 μέτρα. Το μήκος του μεγαλύτερου χαυλιόδοντα είναι 4.39 μέτρα.
Οι χαυλιόδοντες, μαζί πλήθος απολιθωμάτων μαστοδόντων και άλλων ζώων (ρινόκερων, ιππαρίων, μαχαιροδόντων, ταπίρων κ.λπ.), στεγάζονται στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Μηλιάς, το οποίο μέχρι σήμερα έχει καταγράψει πάνω από 8.000 επισκέπτες.
Το 2007, μέσα στο αμμορυχείο των αδελφών Πασαγιάννη, στην ίδια περιοχή της Μηλιάς, ανακαλύφθηκε δεύτερο ζευγάρι χαυλιοδόντων του ίδιου είδους του μαστόδοντα των 3 εκατομ. ετών με μεγαλύτερο ακόμα μήκος: 5,02 μέτρα!
Η ανασκαφή πραγματοποιήθηκε από την ομάδα ανασκαφών του ΑΠΘ με επικεφαλής την Ε. Τσουκαλά, σε συνεργασία με τον Ολλανδό Dick Mol συνεργάτη του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας του Ρότερνταμ.
Πηγή: Εφημερίδα ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου