Ο μικρόσωμος Ηωράπτωρ εδώ και πολλά χρόνια θεωρούνταν ο πρώτος σαρκοφάγος δεινόσαυρος. Μετά όμως την πρόσφατη ανακάλυψη ενός επίσης μικρόσωμου συγγενικού είδους, ίσως θεωρηθεί φυτοφάγος, υπονοώντας πιθανά και ένα σημείο στην εξέλιξη όπου η συγκεκριμένη «οικογένεια» άρχισε να αλλάζει διατροφικές συνήθειες.
Αναπαράσταση του Ηωδρομέα, του κατά πάσα πιθανότητα πρώτου σαρκοφάγου δεινόσαυρου. Η μελέτη, που δημοσιεύεται στο περιοδικό «Science», επικεντρώνεται στον Ηωδρομέα (Eodromaeus murphi), που ζούσε την ίδια πάνω-κάτω εποχή με τον Ηωράπτορα, στα τέλη της Τριασσικής περιόδου, πριν από περίπου 230 εκατομμύρια χρόνια. Το απολίθωμά του ανακαλύφθηκε στον Σχηματισμό του Ισκιγουαλάστο, ένα λεκανοπέδιο στη βορειοδυτική Αργεντινή που διαθέτει μερικά από τα παλαιότερα μέχρι στιγμής δείγματα δεινοσαύρων. Τα χαρακτηριστικά του τον τοποθετούν στα θηριόποδα, την ομάδα που κυριαρχείται από σαρκοβόρα όπως ο Τυραννόσαυρος και ο Βελοσιράπτωρ. Ο μικροσκοπικός Ηωδρομέας είναι ένας ενεργός δίποδος θηρευτής: τα δόντια είναι κοφτερά, με εγκοπές για την αποκοπή κρέατος, τα χέρια έχουν μακριά δάχτυλα και γαμψά νύχια για ισχυρές, θανατηφόρες λαβές και τα πόδια έχουν τις επιμηκυμένες διαστάσεις ενός δρομέα. Επιπλέον, το δεύτερο μισό της ουράς είναι σκληρυμένο ώστε να λειτουργεί ως στήριγμα για γρήγορες περιστροφές. Ολα αυτά τα χαρακτηριστικά κληροδοτήθηκαν στα επόμενα θηριόποδα.
«Ο Ηωδρομέας μάς δίνει την πρώιμη εικόνα αυτής της γραμμής θηρευτών» λέει ο Πολ Σερένο, επικεφαλής συγγραφέας της νέας μελέτης, «ταυτόχρονα όμως συνειδητοποιήσαμε ότι ο Ηωράπτωρ είχε λανθασμένα θεωρηθεί ως το πρώτο θηριόποδο».
Οι δεινόσαυροι επιμερίζονται σε τρεις διακριτές ομάδες: τα κατά κύριο λόγο σαρκοφάγα θηριόποδα, τα σαυροποδόμορφα, φυτοφάγα με μακρείς λαιμούς όπως ο Διπλόδοκος, και τα ορνιθίσχια, φυτοφάγα με μεγάλη ποικιλία, όπως ο Τρικεράτωψ και ο Στεγόσαυρος. Ενώ τα πρώιμα ορνιθίσχια είναι εύκολο να καταταχθούν λόγω της χαρακτηριστικής οστικής δομής τους, τα πρώιμα θηριόποδα και σαυροποδόμορφα έχουν πολλά κοινά γνωρίσματα, κάτι που κάνει δύσκολο το διαχωρισμό τους.
Ετσι, πολλοί παλαιοντολόγοι θεωρούσαν τον Ηωράπτορα ως το πρώτο μέλος των θηριόποδων. Ομως η νέα ανακάλυψη ρίχνει διαφορετικό φως στην εξέλιξη του είδους: ενώ και οι δύο ζούσαν την ίδια περίπου περίοδο, ο Ηωδρομέας διαθέτει μερικά ιδιαζόντως χαρακτηριστικά γνωρίσματα των θηριόποδων, που λείπουν από τον Ηωράπτορα, ο οποίος μάλιστα διαθέτει ένθετο πρώτο κάτω δόντι και μεγαλύτερα ρουθούνια, κάτι που τον τοποθετεί στη βάση του εξελικτικού δένδρου των σαυροποδόμορφων.
Ηταν πολύ εύκολο να γίνει μια τέτοια παρεξήγηση, καθώς η σύγκριση αυτών των λεπτομερειών έγινε δυνατή μόνο μετά την ανακάλυψη του Ηωδρομέα. «Αν τα δύο ζώα μπορούσαν αυτή τη στιγμή να περάσουν από μπροστά σου, πραγματικά δεν θα μπορούσες να καταλάβεις ότι είναι διαφορετικά», λέει ο Σερένο.
Παρ' όλα αυτά, πολλοί παλαιοντολόγοι δεν είναι ακόμη βέβαιοι για τη μετακίνηση του Ηωράπτορα, τουλάχιστον πριν εξεταστούν καλύτερα τα ευρήματα από την ευρύτερη επιστημονική κοινότητα, διότι αποτελεί σημαντική αλλαγή στην αντίληψή μας για την εξέλιξη των δεινοσαύρων. Σίγουρα όμως υποδεικνύει ένα σημείο πολύ λεπτής εξελικτικής διαφοροποίησης, που ρίχνει φως στους τρόπους με τους οποίους προχωράει η ζωή στον πλανήτη.
© 2011 Nature News
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου