Ελληνικός «δάκτυλος» στη μαφία του τόνου

Αλιευτικά από τη χώρα μας προσφέρουν κάλυψη σε τουρκικό... στόλο που αλωνίζει στη Μεσόγειο. Τη συνεργασία της Ελλάδας με τη μαφία του ερυθρού τόνου- ο οποίος κινδυνεύει να εξαφανιστεί από τη Μεσόγειο, εξαιτίας της υπεραλίευσης- φωτογραφίζουν αναφορές που βρίσκονται στη διάθεση των «ΝΕΩΝ», αλλά και μαρτυρίες ειδικών.
Η πρώτη αναφορά, που χαρακτηρίζεται «εμπιστευτική», προέρχεται από ελέγχους σκάφους του γαλλικού Ναυτικού, κατά τους οποίους ελληνικό αλιευτικό βρέθηκε να χρησιμοποιείται ως «βιτρίνα» ώστε εταιρεία τουρκικών συμφερόντων να ψαρεύει τεράστιες ποσότητες ερυθρού τόνου. Σύμφωνα με τους διεθνείς κανονισμούς, κάθε χώρα της Μεσογείου έχει δικαίωμα να αλιεύει ετησίως συγκεκριμένα κιλά του πολύτιμου ψαριού. Δηλαδή έχει επιβληθεί ποσόστωση, η οποία όμως σύμφωνα με περιβαλλοντικές οργανώσεις δεν τηρείται από τα κράτη. «Το συγκεκριμένο ελληνικό σκάφος εμφανίζεται μόνο στα χαρτιά να ψαρεύει, παραχωρώντας τα δικαιώματα ποσόστωσής του σε τουρκικά, όπως αναφέρεται σαφέστατα στην αναφορά του γαλλικού Ναυτικού. Έτσι, επί της ουσίας τουρκικά σκάφη υπεραλιεύουν, ενώ μέρος των αλιευμάτων τους δηλώνεται από το ελληνικό σκάφος, το οποίο, όπως γνωρίζω, δεν έχει καν τη δυνατότητα να ψαρεύει τις ποσότητες που νομίμως του αντιστοιχούν», λέει στα «ΝΕΑ» ο διεθνούς φήμης αναλυτής της αγοράς ερυθρού τόνου κ. Ρομπέρτο Μιέλγκο Μπρεγκάτζι, που έχει πλήρη γνώση της αναφοράς του γαλλικού Ναυτικού. Ο ίδιος σημειώνει πως «ανάλογο περιστατικό με αυτό που ενέπλεκε το ελληνικό αλιευτικό, είχε συμβεί το 2008: σε εκείνη την περίπτωση αλγερινά σκάφη παραχώρησαν τα δικαιώματα αλιείας τους και πάλι σε τουρκικά συμφέροντα». Στο ίδιο σχεδόν συμπέρασμα κατέληγε και περσινή έκθεση του WWF Ιταλίας, η οποία τόνιζε ότι κάποια από τα αλγερινά σκάφη που χρησιμοποιούνταν ως βιτρίνα για να υπεραλιεύουν οι Τούρκοι ήταν εγκαταλελειμμένα. «Και τα επτά πλοία δεν διέθεταν δίχτυ για να πιάνουν ερυθρό τόνο», σημείωνε η έκθεση. Περιβαλλοντικές οργανώσεις επισημαίνουν πως λόγω της παράνομης αλιείας και των «παραθύρων» των κανονισμών που χρησιμοποιούνται για την εξαπάτηση των ελεγκτικών αρχών, οι ποσότητες ερυθρού τόνου που φτάνουν από τα μεσογειακά κράτη στην ιαπωνική αγορά ξεπερνούν κατά 100% τα ανώτατα επιτρεπόμενα όρια. Η αναφορά του γαλλικού Ναυτικού, που εντοπίζει καραμπινάτες παρανομίες κυρίως σε τουρκικά αλιευτικά, δείχνει ξεκάθαρα ότι τα μέτρα που έχουν ληφθεί στη Μεσόγειο αποτυγχάνουν επί της ουσίας να προστατεύσουν τα αποθέματα, τα οποία υπολογίζεται ότι έχουν μειωθεί κατά 40% τα τελευταία 30 χρόνια. Η αποκάλυψη αυτή έρχεται λίγες ημέρες μετά το βροντερό «όχι» του «Κλαμπ Μεντ»- μέλη του οι Ελλάδα, Ιταλία, Ισπανία, Γαλλία, Μάλτα και Κύπρος- στην ευρωπαϊκή ψηφοφορία για την απαγόρευση του διεθνούς εμπορίου ερυθρού τόνου. Όπως επισημαίνει στα «ΝΕΑ» ο παγκοσμίως κορυφαίος ειδικός στον ερυθρό τόνο, καθηγητής στο Εθνικό Ινστιτούτο Θαλάσσιων Πόρων του Πολυτεχνείου της Δανίας, κ. Μπράιαν Μακένζι, «έπειτα από διεξοδικές αναλύσεις καταλήξαμε στο συμπέρασμα ότι παρά τις ποσοστώσεις που έχουν επιβληθεί, ο πληθυσμός ερυθρού τόνου θα συνεχίσει να φθίνει. Μία λύση θα ήταν να απαγορευτεί το διεθνές εμπόριο τόνου, καθώς οι ασιατικές χώρες είναι αυτές που έχουν το μεγαλύτερο μέρος της ζήτησης, ή να μειωθούν δραματικά τα δικαιώματα αλίευσης των μεσογειακών κρατών- εκτιμάται ότι ένας στους δύο τόνους ψαρεύεται παρανόμως».

Η ΠΟΣΟΣΤΩΣΗ: Συγκεκριμένο σκάφος εμφανίζεται μόνο στα χαρτιά να ψαρεύει, παραχωρώντας τα δικαιώματα ποσόστωσής του σε τουρκικά

«Ξέπλυμα» κιλών

ΠΡΟΣΦΑΤΗ ΑΝΑΦΟΡΑ, η οποία συντάχθηκε από τον διεθνούς φήμης αναλυτή της αγοράς τόνου κ. Ρομπέρτο Μιέλγκο Μπρεγκάτζι, κάνει λόγο για «ποσότητες ελληνικής προέλευσης που έχουν αλιευθεί κάτω από τα επιτρεπόμενα όρια, να πωλούνται σε ιαπωνικά δημοπρατήρια». Ο ίδιος επισημαίνει στα «ΝΕΑ»: «Έως και το 1,82% των ποσοτήτων που προέρχονται από εκτροφεία και εξάγονται στην Ιαπωνία ψαρεύτηκαν παράνομα, καθώς είχαν μέγεθος κάτω από 30 κιλά. Ωστόσο, οφείλουμε να παραδεχθούμε ότι τα πρωτεία κατέχει η Ισπανία με ποσοστό 88%. Όμως η χώρα σας έχει διαπρέψει σε άλλους τομείς», λέει περιπαικτικά ο κ. Μπρεγκάτζι. «Το 2006, η Ελλάδα είχε δικαίωμα να ψαρέψει νομίμως περίπου 320.000 κιλά ερυθρού τόνου. Δήλωσε 750.000 κιλά φρέσκου μεγαλόφθαλμου τόνου και καθόλου ερυθρού. Ο μεγαλόφθαλμος όμως είναι τροπικό είδος που δεν συναντάται στη Μεσόγειο. Επιπλέον, η Ελλάδα δεν διαθέτει ούτε ένα σκάφος που να ψαρεύει το συγκεκριμένο είδος στον Ινδικό- οπότε αποκλείεται εκ των πραγμάτων να εκφορτώθηκε φρέσκος. Από πρόσφατα ευρήματα αποκλείεται και η περίπτωση μπερδέματος ή λάθους καταχώρησης στους επίσημους ευρωπαϊκούς καταλόγους: οι ποσότητες του μεγαλόφθαλμου πουλήθηκαν στις τότε τρέχουσες τιμές του ερυθρού τόνου. Είναι φανερό πλέον ότι πρόκειται για “ξέπλυμα”». Από την πλευρά του, ο κ. Γιώργος Παξιμάδης από το WWF αναφέρει: «Ζητήσαμε επισήμως εξηγήσεις για τη συγκεκριμένη υπόθεση από τη στατιστική υπηρεσία τον Ιανουάριο του 2008. Έως σήμερα δεν έχουμε λάβει απάντηση».


Το κόλπο με τη «βιτρίνα»

ΜΑΪΟΣ 2009. Το γαλλικό σκάφος «Αραγκό» αποπλέει για την Ανατολική Μεσόγειο με σκοπό τη διενέργεια ελέγχων σε στόλους «τονάδικων». Η... ψαριά του είναι μεγάλη: μέσα σε μερικές εβδομάδες το «Αραγκό» ήλεγξε 24 σκάφη, εκ των οποίων 11 από την Τουρκία, 3 από την Ελλάδα, 4 από τη Γαλλία, 2 από την Ισπανία, 2 από την Κύπρο, 1 μαροκινό και 1 ιταλικό. Κατά τις επιθεωρήσεις τα έγγραφα των ελληνικών αλιευτικών βρέθηκαν άψογα, ωστόσο, πρόβλημα υπήρξε με τους παρατηρητές που είχαν τεθεί από την ελληνική κυβέρνηση, καθώς δεν είχαν μαζί τους τις απαραίτητες κάρτες. Επίσης, στην αναφορά «Αραγκό» επισημαίνεται ότι εντοπίστηκε ελληνικό γρι-γρι «να χρησιμοποιείται ξεκάθαρα για συλλογή ποσόστωσης εξυπηρετώντας τα συμφέροντα τουρκικού ομίλου επιχειρήσεων, ο οποίος διαθέτει φάρμα στην Ελλάδα». Άνθρωποι με βαθιά γνώση των πρακτικών ψαρέματος τόνου επισημαίνουν στα «ΝΕΑ» ότι αυτό που πιθανώς συνέβη είναι το ελληνικό σκάφος να είχε δηλώσει πως ψάρεψε για παράδειγμα 20.000 κιλά, τα οποία όμως βρίσκονταν ήδη σε τουρκικά χέρια και όχι στο υπό επιθεώρηση γρι-γρι. «Το πλέον συνηθισμένο κόλπο είναι το εξής: ζεύγος σκαφών, π.χ.
ελληνικό και τουρκικό, πλέουν στην ίδια περιοχή έτσι ώστε να φαίνεται πως ψαρεύουν και τα δύο. Όμως το ένα λειτουργεί ως βιτρίνα και το άλλο πιάνει έως και πενταπλάσιες ποσότητες από αυτές που του αναλογούν», αναφέρουν πηγές.
Παρανομίες
Σύμφωνα με την αναφορά «Αραγκό», οι μεγαλύτερες παρανομίες από τους επιθεωρητές εντοπίστηκαν στα τουρκικά σκάφη, τα οποία «δεν εφάρμοζαν τους κανονισμούς». Οι κανονισμοί του Διεθνούς Οργανισμού για τη Διατήρηση των Τονοειδών (ΙCCΑΤ) επιβάλλουν σε κάθε σκάφος μήκους άνω των 24 μέτρων την παρουσία παρατηρητή. Από τα ευρήματα των επιθεωρητών του γαλλικού σκάφους προκύπτει ότι στα τουρκικά γρι γρι «δεν υπήρχαν παρατηρητές διαπιστευμένοι από τον ΙCCΑΤ ή τα σκάφη απλώς δεν ήταν εγγεγραμμένα στο μητρώο του διεθνούς οργανισμού». Οι επιθεωρητές αναφέρουν πως εντοπίστηκε μόνο ένας παρατηρητής σε ολόκληρο τον τουρκικό στόλο. «Δυστυχώς αυτό είναι ένα μικρό δείγμα των παράνομων δραστηριοτήτων που χαρακτηρίζουν την αλιεία του ερυθρού τόνου στη Μεσόγειο. Γενικότερα, αν και έχουν αρχίσει προσπάθειες από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τον περιορισμό της παράνομης, λαθραίας και άναρχης αλιείας, οι μεσογειακές χώρες-μέλη της Ε.Ε. δεν έχουν καταφέρει να πείσουν για την πρόθεσή τους να προστατεύσουν τα αποθέματα του ερυθρού τόνου. Είναι απαραίτητο να σταματήσει η αλίευση ερυθρού τόνου με γρι-γρι και κατ΄ επέκταση η πάχυνσή τους σε φάρμες- πρακτικές οι οποίες είναι υπεύθυνες για τη σημαντική μείωση του πληθυσμού. Θα πρέπει επίσης να απαγορευτεί το ψάρεμα κατά την αναπαραγωγική περίοδο, δηλαδή από τον Μάιο έως και τον Ιούλιο», λέει ο κ. Γιώργος Παξιμάδης, υπεύθυνος θαλάσσιου περιβάλλοντος της WWF Ελλάς.
Πηγή: Εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ